dots-menu
×

Home  »  The Oxford Book of Latin Verse  »  The Powers of Hell

Heathcote William Garrod, comp. (1878–1960). The Oxford Book of Latin Verse. 1912.

Lucretius c.99 B.C.–c.55 B.C.

The Powers of Hell

DENIQVE si uocem rerum natura repente

mittat et hoc alicui nostrum sic increpet ipsa:

‘quid tibi tanto operest, mortalis, quod nimis aegris

luctibus indulges? quid mortem congemis ac fles?

nam si grata fuit tibi uita anteacta priorque

et non omnia pertusum congesta quasi in uas

commoda perfluxere atque ingrata interiere:

cur non ut plenus uitae conuiua recedis

aequo animoque capis securam, stulte, quietem?

sin ea quae fructus cumque es periere profusa

uitaque in offensast, cur amplius addere quaeris,

rursum quod pereat male et ingratum occidat omne,

non potius uitae finem facis atque laboris?

nam tibi praeterea quod machiner inueniamque,

quod placeat, nil est: eadem sunt omnia semper.

si tibi non annis corpus iam marcet et artus

confecti languent, eadem tamen omnia restant,

omnia si pergas uiuendo uincere saecla,

atque etiam potius, si numquam sis moriturus,’

quid respondemus, nisi iustam intendere litem

naturam et ueram uerbis exponere causam?

grandior hic uero si iam seniorque queratur

atque obitum lamentetur miser amplius aequo,

non merito inclamet magis et uoce increpet acri?

‘aufer abhinc lacrimas, balatro, et compesce querelas:

omnia perfunctus uitai praemia marces,

sed quia semper aues quod abest, praesentia temnis,

imperfecta tibi elapsast ingrataque uita

et nec opinanti mors ad caput adstitit ante

quam satur ac plenus possis discedere rerum.

nunc aliena tua tamen aetate omnia mitte

aequo animoque, agedum, iam aliis concede: necessest.’

iure, ut opinor, agat, iure increpet inciletque.

cedit enim rerum nouitate extrusa uetustas

semper, et ex aliis aliud reparare necessest:

nec quisquam in barathrum nec Tartara deditur atra.

materies opus est ut crescant postera saecla;

quae tamen omnia te uita perfuncta sequentur;

nec minus ergo ante haec quam tu cecidere, cadentque,

sic alid ex alio numquam desistet oriri,

uitaque mancipio nulli datur, omnibus usu.

respice item quam nil ad nos anteacta uetustas

temporis aeterni fuerit, quam nascimur ante.

hoc igitur speculum nobis natura futuri

temporis exponit post mortem denique nostram.

numquid ibi horribile apparet, num triste uidetur

quicquam, non omni somno securius exstat?

Atque ea nimirum quaecumque Acherunte profundo

prodita sunt esse, in uita sunt omnia nobis.

nec miser impendens magnum timet aere saxum

Tantalus, ut famast, cassa formidine torpens;

sed magis in uita diuum metus urget inanis

mortalis casumque timent quem cuique ferat fors;

nec Tityon uolucres ineunt Acherunte iacentem

nec quod sub magno scrutentur pectore quicquam

perpetuam aetatem possunt reperire profecto;

quamlibet immani proiectu corporis exstet,

qui non sola nouem dispessis iugera membris

obtineat, sed qui terrai totius orbem,

non tamen aeternum poterit perferre dolorem

nec praebere cibum proprio de corpore semper;

sed Tityos nobis non est in amore iacentem

quem luctus lacerant: at quem exest anxius angor

aut alia quauis scindunt cuppedine curae.

Sisyphus in uita quoque nobis ante oculos est

qui petere a populo fascis saeuasque securis

imbibit et semper uictus tristisque recedit.

nam petere imperium quod inanest nec datur umquam,

atque in eo semper durum sufferre laborem,

hoc est aduerso nixantem trudere monte

saxum quod tamen e summo iam uertice rursum

uoluitur et plani raptim petit aequora campi.

deinde animi ingratam naturam pascere semper

atque explere bonis rebus satiareque numquam,

quod faciunt nobis annorum tempora, circum

cum redeunt fetusque ferunt uariosque lepores,

nec tamen explemur uitai fructibus umquam,

hoc, ut opinor, id est, aeuo florente puellas

quod memorant laticem pertusum congerere in uas,

quod tamen expleri nulla ratione potestur.

Cerberus et furiae iam uero et lucis egestas

Tartarus horriferos eructans faucibus aestus,

quid? neque sunt usquam nec possunt esse profecto.

sed metus in uita poenarum pro male factis

est insignibus insignis, scelerisque luella,

carcer et horribilis de saxo iactu’ deorsum,

uerbera, carnifices, robur, pix, lammina, taedae;

quae tamen etsi absunt, at mens sibi conscia factis

praemetuens adhibet stimulos terretque flagellis,

nec uidet interea qui terminus esse malorum

possit nec quae sit poenarum denique finis,

atque eadem metuit magis haec ne in morte grauescant.

hic Acherusia fit stultorum denique uita.

Hoc etiam tibi tute interdum dicere possis

‘lumina sis oculis etiam bonus Ancu’ reliquit

qui melior multis quam tu fuit, improbe, rebus:

inde alii multi reges rerumque potentes

occiderunt, magnis qui gentibus imperitarunt:

ille quoque ipse, uiam qui quondam per mare magnum

strauit iterque dedit legionibus ire per altum

ac pedibus salsas docuit super ire lacunas

et contempsit equis insultans murmura ponti,

lumine adempto animam moribundo corpore fudit:

Scipiadas, belli fulmen, Carthaginis horror,

ossa dedit terrae proinde ac famul infimus esset:

adde repertores doctrinarum atque leporum,

adde Heliconiadum comites; quorum unus Homerus

sceptra potitus eadem aliis sopitu’ quietest:

denique Democritum postquam matura uetustas

admonuit memores motus languescere mentis,

sponte sau leto caput obuius obtulit ipse:

ipse Epicurus obit decurso lumine uitae,

qui genus humanum ingenio superauit et omnis

restinxit stellas exortus ut aetherius sol.

tu uero dubitabis et indignabere obire?

mortua cui uita est prope iam uiuo atque uidenti,

qui somno partem maiorem conteris aeui

et uigilans stertis nec somnia cernere cessas

sollicitamque geris cassa formidine mentem

nec reperire potes tibi quid sit saepe mali, cum

ebrius urgeris multis miser undique curis

atque animi incerto fluitans errore uagaris.’