dots-menu
×

Home  »  The Oxford Book of Latin Verse  »  A Rural Festival

Heathcote William Garrod, comp. (1878–1960). The Oxford Book of Latin Verse. 1912.

Tibullus c.55? B.C.–19 B.C.

A Rural Festival

QVISQVIS adest, faueat: fruges lustramus et agros,

ritus ut a prisco traditus exstat auo.

Bacche, ueni, dulcisque tuis e cornibus uua

pendeat; et spicis tempora cinge, Ceres.

buce sacra requiescat humus, requiescat arator,

et graue suspenso uomere cesset opus.

soluite uincla iugis: nunc ad praesepia debent

plena coronato stare boues capite.

omnia sint operata deo: non audeat ulla

lanificam pensis imposuisse manum.

uos quoque abesse procul iubeo, discedat ab aris.

cui tulit hesterna gaudia nocte Venus.

casta placent superis: pura cum ueste uenite

et manibus puris sumite fontis aquam.

cernite fulgentis ut eat sacer agnus ad aras,

uinctaque post olea candida turba comas.

di patrii, purgamus agros, purgamus agrestis:

uos mala de nostris pellite limitibus,

neu seges eludat messem fallacibus herbis,

neu timeat celeris tardior agna lupos.

tunc nitidus plenis confisus rusticus agris

ingeret ardenti grandia ligna foco,

turbaque uernarum, saturi bona signa coloni,

ludet et ex uirgis exstruet ante casas.

euentura precor: uiden ut felicibus extis

significet placidos nuntia fibra deos?

nunc mihi fumosos ueteris proferte Falernos

consulis et Chio soluite uincla cado.

uina diem celebrent: non festa luce madere

est rubor, errantis et male ferre pedes.

sed ‘bene Messallam’ sua quisque ad pocula dicat,

nomen et absentis singula uerba sonent.

gentis Aquitanae celeber, Messalla, triumphis

et magna intonsis gloria uictor auis,

huc ades aspiraque mihi, dum carmine nostro

redditur agricolis gratia caelitibus.

rura cano rurisque deos: his uita magistris

desueuit querna pellere glande famem:

illi compositis primum docuere tigillis

exiguam uiridi fronde operire domum:

illi etiam tauros primi docuisse feruntur

seruitium et plaustro supposuisse rotam.

tum uictus abiere feri, tum consita pomus,

tum bibit inriguas fertilis hortus aquas,

aurea tum pressos pedibus dedit uua liquores

mixtaque securo est sobria lympha mero.

rure terunt messis, calidi cum sideris aestu

deponit flauas annua terra comas.

rure leuis uerno flores apis ingerit alueo,

compleat ut dulci sedula melle fauos.

agricola adsiduo primum satiatus aratro

cantauit certo rustica uerba pede,

et satur arenti primum est modulatus auena

carmen ut ornatos diceret ante deos;

agricola et minio suffusus, Bacche, rubenti

primus inexperta duxit ab arte choros.

huic datus a pleno memorabile munus ouili

dux pecoris curtas auxerat hircus opes.

rure puer uerno primum de flore coronam

fecit et antiquis imposuit Laribus.

rure etiam teneris curam exhibitura puellis

molle gerit tergo lucida uellus ouis.

hinc et femineus labor est, hinc pensa colusque,

fusus et adposito pollice uersat opus:

atque aliqua adsiduae textrix operata Mineruae

cantat, et applauso tela sonat latere.

ipse interque agnos interque armenta Cupido

natus et indomitas dicitur inter equas.

illic indocto primum se exercuit arcu:

ei mihi, quam doctas nunc habet ille manus!

nec pecudes, uelut ante, petit: fixisse puellas

gestit et audacis perdomuisse uiros.

hic iuueni detraxit opes, hic dicere iussit

limen ad iratae uerba pudenda senem:

hoc duce custodes furtim transgressa iacentis

ad iuuenem tenebris sola puella uenit,

et pedibus praetemptat iter suspensa timore,

explorat caecas cui manus ante uias.

a miseri, quos hic grauiter deus urget! at ille

felix, cui placidus leniter adflat Amor.

sancte, ueni dapibus festis, sed pone sagittas

et procul ardentis hinc precor abde faces.

uos celebrem cantate deum pecorique uocate

uoce: palam pecori, clam sibi quisque uocet.

aut etiam sibi quisque palam: nam turba iocosa

obstrepit et Phrygio tibia curua sono.

ludite: iam Nox iungit equos, currumque sequuntur

matris lasciuo sidera fulua choro,

postque uenit tacitus furuis circumdatus alis

Somnus et incerto Somnia nigra pede.